Zgodnie z art. 26 ustawy o samorządzie gminnym, organem wykonawczym gminy jest wójt. Kadencja wójta rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji rady gminy lub wyboru go przez radę gminy i upływa z dniem upływu kadencji rady gminy.

Wójt, w drodze zarządzenia, powołuje oraz odwołuje swojego zastępcę.

Wygaśnięcie mandatu wójta przed upływem kadencji jest równoznaczne z odwołaniem jego zastępcy.

W przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji jego funkcję, do czasu objęcia przez nowo wybranego wójta, pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów.

 

Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym (art. 27) nie można łączyć funkcji wójta oraz jego zastępcy z :

1)     funkcją wójta lub jego zastępcy w innej gminie,

2)     członkostwem w organach jednostek samorządu terytorialnego, w tym w gminie, w której jest wójtem lub zastępcą wójta,

3)     zatrudnieniem w administracji rządowej,

4)     mandatem posła lub senatora.

 

Wg art. 30  ustawy o samorządzie gminnym wójt wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa.

W realizacji zadań własnych gminy wójt podlega wyłącznie radzie gminy. Do zadań wójta należy w szczególności:

1)     przygotowywanie projektów uchwał rady gminy,

2)     określanie sposobu wykonywania uchwał,

3)     gospodarowanie mieniem komunalnym,

4)     wykonywanie budżetu,

5)     zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.

 

Zgodnie z art. 31 ustawy wójt kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz.

Wójt opracowuje plan operacyjny ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy. Jeżeli w inny sposób nie można usunąć bezpośredniego niebezpieczeństwa dla życia ludzi lub dla mienia, wójt może zarządzić ewakuację z obszarów bezpośrednio zagrożonych. W przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej   wójt działa na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

 

Wg art. 33 wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Organizację i zasady funkcjonowania urzędu gminy określa regulamin organizacyjny, nadany przez wójta w drodze zarządzenia. Kierownikiem urzędu jest wójt. Wójt może powierzyć prowadzenie określonych spraw gminy w swoim imieniu zastępcy wójta lub sekretarzowi gminy.

Kierownik urzędu wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego w stosunku do pracowników urzędu oraz kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.

 

Zgodnie z art. 60 ustawy za prawidłową gospodarkę finansową gminy odpowiada wójt.

Wójtowi przysługuje wyłączne prawo:

1)      zaciągania zobowiązań mających pokrycie w ustalonych w uchwale budżetowej kwotach wydatków, w ramach upoważnień udzielonych przez radę gminy,

2)      emitowania papierów wartościowych, w ramach upoważnień udzielonych przez radę gminy,

3)      dokonywania wydatków budżetowych,

4)      zgłaszania propozycji zmian z budżecie gminy,

5)      dysponowania rezerwami budżetu gminy,

6)      blokowania środków budżetowych, w przypadkach określonych ustawą.

 

Wójt obowiązany jest do przedłożenia wojewodzie uchwał rady gminy w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia (art. 90).

Akty ustanawiające przepisy porządkowe wójt przekazuje w ciągu 2 dni od ich ustanowienia. Wójt przedkłada regionalnej izbie obrachunkowej uchwałę budżetową, uchwałę w sprawie absolutorium oraz inne uchwały rady gminy i zarządzenia wójta objęte zakresem nadzoru regionalnej izby obrachunkowej.